PHÒNG VĨNH QUỐC CÔNG

Nguyễn Hữu Cảnh: (con thứ ba của Nguyễn Hữu Dật)Lễ Thanh Hầu Nguyễn Hữu Cảnh sinh năm 1680 (Canh Dần) tại Phước Long, xã Chương Tín Phong Lộc, Quảng Bình. Ngài là một kiệt tướng đời chúa Minh Nguyễn Phúc Chu. Ông mất năm 1700 (Canh Thìn) tại Rạch Gầm, Đình Cữu, Biên Hòa Đồng Nai, thọ 51 tuổi.Ngài là một bậc khai quốc công thần nên các vua chúa đời sau đều sắc phong tước hiệu để truy tặng cố công thần Nguyễn Hữu Cảnh. Năm thứ 9 đời chúa Minh Nguyễn Phúc Chu (1691-1725) được rước vào Hữu Tùng Tự, nơi thờ các bậc khai quốc công thần (trong đó có Nguyễn Hữu Dật, đời Minh Mạng, nhà vua truy tặng cố công thần Tráng Võ Tướng Quân Vĩng An Hầu. Năm 1843, vua Thiệu Trị có sắc tặng Thống Xuất Lễ Thành Phủ Quan. Năm 1852, đời Tự Đức truy tặng Thượng Dẳng Thần. Uy danh của ngài còn khiến cho các nhà cầm sau này cũng muốn cơ hội ghi khắc thâm ân đối với vị Tướng Quốc hữu công của đất nước. Ngài đã được tôn vinh như các nhà sử học đã ghi:"...chỉ với 8 năm (1692-1700), thời gian quá ngắn ngủi, lại là năm cuối đời của ông. Rõ ràng Lễ Thành Hầu Nguyễn Hữu Cảnh đã hoàn thành một công trình vĩ đại để dâng hiến cho đất nước và cho con cháu ta mãi sau này, còn nối tiếp được thừa hưởng một gia tài, ngày càng đồ sộ như hiện nay, quả thật là một kỳ công hiếm có trong lịch sử.Kỳ công khai hóa của Ngài không những được hậu thế tôn vinh nêu danh ngài khắp các vùng lục tỉnh, mà ngài còn được nhân dân truyền tụng nhớ ơn. lập đền thờ nhiều nhất ở miền Nam, kẻ cả người Trung Hoa, Chân Lạp cũng đều trọng vọng kính thờ. Đạc biệt đâu đâu Ngài cũng được tôn làm Thượng Đẳng Thần. Ngay cả miếu cổ ở Nam Vang cũng có sắc thờ "Dương Cảnh Thành Hoàng".Quí hóa hơn nữa, người đời sau đã lấy cả chức vụ chưởng cơ (chức vụ này dành riêng cho những người có liên hệ họ hàng với Chúa) để đặt cho xa, Ấp, dòng sông như: cù lao ông Chưởng, dòng ông Chưởng. Nhiều nơi chỉ dùng một chữ ông không thôi như: Dinh Ông, Miếu Ông, Đền Ông...Như vậy, cho chúng ta thấy rõ uy đức khi còn sanh tiền của Ngài sâu đậm đến nỗi lôi cuốn được sự sùng kính nhớ ơn kếo dài trong lòng người suốt 3 thế kỷ nay, và hẳn nhiên sẽ còn lưu truyền mãi mãi về sau.Riêng về sở học võ công của Ngài xưa kia còn truyền tụng rằng môn võ gia truyền đã tạo cho Ngài một thế đứng vững vàng từ thưở hoa niên. Dần dần Ngài trở thành vị sư tổ đã dày công khai sáng ra một môn phái, đó là Võ Bạch Hổ. Danh Hiệu Bạch Hổ Sơn Quân Phái đã nổi tiếng một thời ở Đàng trong. Ngày nay vẫn còn chi phái hậu duệ của Ngài là lảo sư Nguyễn Hữu Cẩn, 80 tuổi (1992), ở làng Nam Phổ, huyện Phú Vang, Huế. Ông Cẩn vẫn còn bảo lưu được truyền thống võ công, nhất là còn giữ được cuốn võ kinh bằng chữ Hán lẫn chữ Nôm.  

 Lễ Thanh Hầu Nguyễn Hữu Cảnh có 3 phu nhân:- Chánh thất: Nguyễn Quí Thơm hiệu Ngọc Yên được gia tặng mệnh phụ Kim Triều Chiêu Dung Ngã Phu.- Thứ thất nhất: Duyên Phu Nhân họ Nguyễn sinh 2 trai đầu.-Thứ thất hai: không rõ tên sinh 4 trai 1 gái.           

1. Trai trưởng: Nguyễn Hữu Tú, Thanh Nghị Hâù, chức chưởng cơ trấn thủ kiêm Phụ Quốc Thượng Tướng Quân đời chúa Minh.           

2. Con thứ hai: Đinh Viễn Hầu.

3. Con thứ ba: Nguyễn Hữu Dung.

 4. Con thứ tư: Nguyễn Hữu Lục.

 5. Con gái: Nguyễn Thị Nhụy.

...............................................

Nguyễn Hữu Tú (con trưởng ngài Nguyễn Hữu Cảnh) Sinh ngày 25-9 tại xứ Vương Sỏi, nguồn An Đại Quảng Bình. Phụ Quốc Thượng Tướng Quân. Cẩm Y Vệ, Đô Đốc Chỉ Huy Sứ, Ty Đô Chỉ Huy Sứ, Tham Tướng Chưởng Dinh Thanh Nhị Hầu.Ngài có 2 bà:- Chánh Thất: Thanh Nghị Phu Nhân.- Thứ nhất: Nguyễn Thị Vân.Con 14 trai và 4 gái.          

- Nguyễn hữu Nhuận, Tuần Vũ, Nhuận Đức Hầu.

 -Nguyễn Hữu Chất, Trực Nghị Hầu. Ông Nguyễn Hữu Bài, Thượng Thư Thuộc phái này.

- Hữu Xuyên phân phái không rõ lai lịch.

- Tự Đức Hầu, Bình Thuận dinh kham đoán, có 4 trai .

- Thụy An Hầu, Khâm Sai Quảng Nam, Dinh Cai Cơ, có 3 trai.

- Hữu Du, Tuấn Mỹ Hầu, có 4 trai.

 - Hữu Khoản có 4 trai.

 - Hữu Chức có 2 trai.

 - Hữu Thuận không rõ lai lịch.

 - Hữu Hoàn, có 1 trai.

- Hữu Quang, có 2 trai.

- Hữu Nhậm.

Gái: Nguyễn Thị Đoan, Thị Ngạn, Thị Đệ, thị Diên.

Ngài Nguyễn Hữu Tú con đông, hầu hết phân phái. Hệ phái chúng ta hiện nay trực hệ Ngài Nguyễn Hữu Quang, có con thứ 12 ngài Nguyễn Hữu Tú, nên giả phả đời 21 chỉ ghi dòng trực hệ mà thôi.
.....................................

Nguyễn Hữu Quang (con thứ 12): Trung Thuận Đại Phu, Hồng Lô Tự Khanh.Vợ: Nguyễn Thị Thụy Phương Ý.Có 2 con Nguyễn Hữu Châu và Nguyễn Hữu Nghị.

....................................

Nguyễn Hữu Nghị; Minh Nghĩa Đô Úy Quân Cơ, Trung Thguận Đại Phu Hàn Lâm Viện Thị Độc Học Sĩ.Vợ Ngyễn Thị Ngọc Tú, Thụy Điểm Nhã.Ngài có 3 trai:- Nguyễn Hữu Giám sinh 2 trai, 3 gái, không rõ lai lịch.- Nguyễn Hữu Từ, phân phái.- Nguyễn Hữu Luận.

.................................................

Nguyễn Hữu Luận con thứ ba Ngài Nguyễn Hữu Nghị. Ngài là Kiệt Trung Tướng Quân, Cẩm Binh Vệ Úy Luận Đức Hầu, Thụy Cương Túc, gia tặng Gia Nghị Đại Phu, Hàn Lâm Viện Chưởng Viện Học Sĩ.Vợ bà Tống Thị Cân, Chánh Tam Phẩm Lệnh Nhơn, Thụy Gia Trưng.Ngài có 3 trai 2 gái.- Nguyễn Hữu Thập không con.- Nguyễn Hữu Ngôn không con.- Nguyễn Hữu Huy, Huy Quang Hầu.- Nguyễn Thị Điền, Tấn Vi Cung Tân, Sanh Dức Diên Khánh Vương, gia phong Chiêu Nghi.- Nguyễn Thị Nghĩa.

.................................................

Nguyễn Hữu Huy (con thứ ba Ngài Nguyễn Hữu Luận), Võ Công Đô Úy Huy Quang Hầu, tặng Tư Trị Đại Phu, Lễ Bộ Thượng Thư, Thụy Trang Khương.Vợ chánh: Tôn Nữ Ngọc Hòa, Chánh Nhị Phẩm phu nhân, Thụy Huy Thuận.Bà thứ: Lê Thị Ân Chánh, Tam Phẩm Phu Nhân.Ngài có 11 trai và 11 gái:Nguyễn Hữu Tuyên, Nguyễn Hữu Giảng, Nguyễn Hữu Dục, Nguyễn Hữu Phương, Nguyễn Hữu Danh, Nguyễn Hữu Vĩnh, Nguyễn Hữu Độ, Nguyễn Hữu Tuấn, Nguyễn Hữu Tháo, Nguyễn Hữu Tri.Nguyễn Thị Miên, Nguyễn Thị Thanh, Nguyễn Thị Chức, Nguyễn Thị Oanh, Nguyễn Thị Phàn, Nguyễn Thị Cự, Nguyễn Thị Vân, Nguyễn Thị Thú, Nguyễn Thị Tiêu, Nguyễn Thị Các.

............................................

Nguyễn Hữu Độ, cử nhân khoa Đinh Mảo, con thứ 8 Ngài Nguyễn Hữu Huy. Sinh năm 1813 (Quý Tỵ), mất giờ Dần ngày 16 tháng 11 Mậu Tý (1888). Đặc Tấn Vĩng Lộc Đại PhuThương Trụ Quốc, Bảo Quốc Huân Thần. Thái Sư, Cần Chánh Đại Học Sĩ, sung Bắc Kỳ Kinh Lược Sứ, Vĩnh Lại Quận Công, Tăng Vĩnh Quốc Công Hiệu Huy Bùi, Thụy Văn Nghi.Vợ: ba chánhTrần Thị Lựu, gia tặng cực phẩm Vĩnh Quốc Công phu nhân, Thụy Phu Thuận, con ông Lễ bộ thị lang. Quê ấp Thủy An, Phú Lộc, Thừa Thiên. Mất giờ Thìn ngày 24-4 năm Thành Thái 10.Ba thứ: bà Trần Thị Thảo, quê Diên Khánh, Nam Bình, tam phẩm, hiệu Xuân Khuê.

tìm hiểu thêm hoạt động Ngài Nguyễn Hữu Độ, tìm đọc bộ Tống Khê niên biểu và quyển "lex familles illustries de l'annam' S. E Nguyễn Hữu Độ.Ngài có tất cả 17 người con.Con bà chánh: 5 trai (chết sớm 2) và 4 gái.

- Trưởng: Nguyễn Hữu Lang.

Nguyễn Hữu Tường sinh 10-3 năm Ất Sửu.-

Nguyễn Hữu Khánh sinh 12-9 Qhý Dậu.-

Nguyễn Thị Hảo sinh 10-3 Nhâm Tuất.-

Nguyễn Hữu Thị Nhàn tự Học Khương, sinh gìờ Ngọ, 1-11 Canh Ngọ. Mất ngày 24-10 năm Bảo Đại thứ 10. Ngày 13-1 Bính Tuất hiệu Đồng Khánh, tấn nhập làm Hoàng Quý Phi. Năm thứ hai, tấn tôn lên làm Hoàng Thái Hậu. Năm thứ 8 gia tăng tôn Khôi Nguyên Hoàng Hậu. Năm Bảo Đại thứ 7, tấn gia tôn Khôn Nguyên Xương Minh Hoàng Thái Hậu, Phụ Thiên Dực Thánh Khôn Nguyên Xương Minh Mục Từ, Quang Hậu, Tráng Tịnh Nhơn Thọ, Thuận Hoàng Hậu.

Con bà chánh: 4 trai (chết sớm 1) và 4 gái (chết sớm 1).

- Nguyễn Hữu Lữ (song sinh) giờ Tuất, 29-2-Ất Dậu, mất tháng 7 -1939. Tri Huyện Hương Thủy, Thừa Thiên, Án Sát tỉnh Bình Định, Thanh Hóa, về tham tri Bộ Lễ, thăng Thượng Thư.

- Nguyễn Hữu Tý (song sinh) giờ Tuất, 29-2-Ất Dậu, phò mã Đô Úy lấy bà Ngọc Lâm Công Chúa con vua Đồng Khánh, Ngự Tiền Văn Hộ Giá, thăng Lễ Bộ Tham Tri, tuần phủ Phú Uyên, Quảng Trị, thăng Thượng Thư. Có 17 con (8 trai 9 gái)

.-Nguyễn Hữu Khâm sinh 25-3 Canh Tuất, Phò Mã Đô Úy, Thái Thượng Tự Khanh, lấy công chúa Châu Hoàn con vua Dục Đức. Có 6 con (3 trai 3 gái)

- Nguyễn Thị Thường, chồng Nguyễn Đình Kỷ, cử nhân làng Thuận Vị, Quảng Bình.

- Nguyễn Thị Nga sinh 7-9 Tân Tỵ, năm thành Thái thứ 7 tấn nhập làm Huyền Phi.

- Nguyễn Thị Viên sinh 18-11 Đinh Hợi. 

.........................................

Nguyễn Hữu Lang, con trưởng ngài Nguyễn Hữu Độ sinh giờ Ngọ, ngày 18-7 Kỷ Mùi. Dực Vận Công Thành, Thái Thường Tự Khanh, tấn phong Phổ Lại Tử, hiệu Bá Đài, tự Thuần Hiếu, mất ngày 10-8 Đinh Hợi.Vợ Tôn Nữ Thị Sách, sinh 1 trai 3 gái. Ngày 15-8 năm Đồng Khánh thứ hai, trung thọ Hàn Lâm Viện Thị Độc. Nguyễn Hữu Đình.

Nguyễn Thị Tân, sinh 14-9 năm Quí Mùi.Nguyễn Thị Diệu sinh 11-11 Bính Tuất, chồng Bùi Quang Túy ở Nam Phổ, Phú Vang Thừa Thiên.Nguyễn Thị Anh sinh 22-10 Đinh Hợi.

....................................................

Nguyễn Hữu Đình con trưởng Ngài Nguyễn Hữu Lang sinh giờ Thìn ngày 17-5 Canh Thìn, mất ngày 18-10 Canh Tuất. Hàn Lâm Viện Thị Học Giảng Sĩ,  Vĩnh Lại Bá Triều Liệt Đại Phu, Thụy Đoan Lưong, Tự Mạnh Thục.

Vợ chánh: Tôn Nữ Nhuận Đức, hiệu Quí Dư, sinh 1 trai 2 gái mất 3-7 năm Nhâm Dần.

Vợ thứ: Bùi Thị Huệ mất ngày 13-2 năm Kỷ Dậu, thọ 89 tuổi, quê Nam Phổ, Thừa Thiên. Con 2 trai và 5 gái.

-Trưởng: Nguyễn Hữu Đồng (con bà chánh), Hồng Lô tự Khanh, sinh ngày 16-5 Tân Sữu, mất ngày 15-10 năm Nhâm Tý (20-11-1972).Vợ: Nguyễn Thị Phán, con gái Tri Phủ Nguyễn Chuẩn, quán Đông Xuyên Quảng Điền, Thừa Thiên. Mất ngày 12-7 Đinh Dậu. Có 4 trai và 7 gái.

-Con thứ hai: Nguyễn Hữu Song (con bà thứ).

-Con thứ ba: Nguyễn Hữu Đáng (con bà thứ).Con gái gồm có:- Nguyễn Thị Đóa: sinh 29-7 Mậu Tuất mất ngày 24-8 Bính Thìn.-Nguyễn Thị Từ, sinh 26-7 Giáp Thìn.

-Nguyễn Thị Dung, chồng Nguyễn Ngọc Ngoạn, xã Bình Nhơn, tỉnh Hưng Yên. Có các con hiện ở Hà Nội (Nguyễn Ngọc Trân, Nguyễn Ngọc Hương, Nguyễn Ngọc Cảnh).

-Nguyễn Thị Như sinh ngày 27-11 Canh Tuất. Chồng Tôn Thất Viên, Hàn Lâm Viện Trước Tác, Thái Y Viện, Hữu Viện Phán. Có 2 gái, chết 1 còn 1, hiện đang ở Atlanta, USA tên Tôn Nữ Kim Chi.

...................................................

1. Nguyễn Hữu Đồng: Hồng Lô Tự Khanh. Có 4 trai (1 chết sớm) và 3 gái.

-Nguyễn Hữu Lẫm (chết). Vợ: Vũ Thị Oanh. Có 2 trai là Nguyễn Hữu Nam Dương và Nguyễn Hữu Bảo Phương.

-Nguyễn Hữu Tòa (chết). Vợ: Đặng Thị Ngọc Di. Có 3 trai và 1 gái: Nguyễn Hồng Minh, Nguyễn Hồng Kỳ, Nguyễn Hồng Quân, Nguyễn Thị Hồng Nga. Hiện ở tại Kim Long, Huế.

-Nguyễn Thị Nở (không rõ lai lịch).

-Nguyễn Hữu Thị Chánh tức Chinh, tức Kim Quy, hiện ở tại Houston, USA. Chồng là Bửu Trí (đã mất), nguyên phó Tổng Giám Đốc Trung Tiểu Học Bộ giáo dục Việt Nam Cọng Hòa. Có 3 trai là:           

            + Vĩnh Bình, Kiến Trúc Sư, ở Philadelphia.

            + Vĩnh Bửu, ở Houston.

            + Vĩnh Nguyên, ở Canada.

            + Công Huyền Tôn Nữ  Kim Ngân, ở Washington, USA

            + Công Huyền Tôn Nữ  Kim Thánh, ở Chicago, USA.

-Nguyễn Thị Mão, không rõ lai lịch.-Nguyễn Thị Tánh (tức Kim Thoa) chồng Bử Chức, đều chết. Có 3 trai, 1 gái, đều ở Vancouver, Canada. Các con:           

            + Vĩnh Lập.

            + Vĩnh Đệ,

            + Vĩnh Thành.

            + Công Huyền Tôn Nữ Kim Thùy.

-Nguyễn Thị Hy (tức Kim Giao), chồng là Lê Văn Sáu đều đã chết. Có một con trai là Lê Đình Thảo.

-Nguyễn Thị Thành: không rõ lai lịch.

-Nguyễn Thị Thông: không rõ lai lịch. -Nguyễn Hữu Tri, Tulsa, Oklahoma. Có 1 trai và 1 gái lá Nguyễn Thị Quỳnh Lan và Nguyễn Hữu An.

-Nguyễn Thị Châu (con bà kế) ở Nevada, USA.

2. Nguyễn Hữu Song: Hàn Lâm Viện Trước Tác, Ngũ Đẳng Thị Vệ. Có 5 vợ: Tôn Nữ Thị Nhuận, Công Tằn Tôn Nữ Thị Hương, Nguyễn Thị Tiếu, Nguyện Thị Sâm, Nguyễn Thị Phú. Có 14 con (6 trai, 8 gái)

-Nguyễn Hữu Nhơn.-Nguyễn Hữu Ứng ở Cam Ranh.-Nguyễn Hữu Bằng ở Houston, USA.-Nguyễn Hữu Sơn ở Vignia, USA.

-Nguyễn Hữu Sung ở Houston, USA­-Nguyễn Hữu Soạn ở Houston, USA

-Nguyễn Thị Cẩm Nhung ở Sài Gòn.

-Nguyễn Thị Thu Ba ở Huế.

-Nguyễn Thị Kim Soan, chồng là Nguyễn Văn Bé, Thiếu Tá ở Houston, USA

-Nguyễn Thị Sen, ở Houston, USA.

-Nguyễn Thị Soa, Thị Suyền ở Nha Trang.

3. Nguyễn Hữu Đáng: Hàn Lâm Viện Trước Tác, sinh giờ Mùi, ngày 23-6 Mậu Thân, mất ngày 22-9 năm Thìn (1989) tại Ấp Bảo Vinh A, Xuân Vinh, Xuân Lộc Tỉnh Đồng Nai.Vợ: Nguyễn Thị Tự: sinh ngày 25-9-1911 tại huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên. Có 5 trai 3 gái:          

+ Nguyễn Hữu Thứ, trưởng sinh ngày 25-4-1933. Vợ: Võ Diệu Ấn. Có 5 trai và 3 gái hiện ở Việt Nam.          

+ Nguyễn Hữu Am sinh ngày 22-10-1934, giấy khai sinh là 27-12-1934, Giáp Tuất. Có 4 trai và 2 gái. Vợ Trần Thị A Trang. Ở USA.          

 + Nguyễn Hữu Châu sinh ngày 10-10-1939. Vợ Tống Thị Tuyết Phương có 1 trai 3 gái. Ở Tulsa, Oklahoma.          

+ Nguyễn Hữu Trang sinh ngày 7-1-1945 mất ngày 15-5-1965.

 + Nguyễn Hữu Long sinh ngày 7-1-1952, vợ Nguyễn Thị Lang có 1 trai 1 gái ở Sài Gòn.          

+ Nguyễn Thị Ánh Tuyết sinh ngày 20-12-1944 chồng Nguyễn Văn Miên chết năm 1975. Có 3 trai 3 gái ở Việt Nam.          

+ Nguyễn Thị Kim Liên sinh ngày 8-6-1946, chồng là Mai Văn Sách, có 1 trai 2 gái (1 gái Mai Thị Quỳnh Như ở Tulsă, USA).          

+ Nguyễn Thị Cúc sinh ngày 20-10-1947, chồng là Lê Kim Nhạn, Thiếu Tá, có 3 con trai hiện ở tại Tulsa, Oklahoma USA.